Το κότσι ποδιού, επιστημονικά γνωστό και ως βλαισός μέγας δάκτυλος (hallux valgus), είναι μια από τις πιο συχνές παραμορφώσεις που εντοπίζονται στο πόδι και εκτός από αισθητικά προκαλεί και λειτουργικά προβλήματα στη βάδιση αλλά και στη στάση. Πρόκειται για μία οστική προεκβολή δημιουργεί παραμόρφωση στο μεγάλο δάκτυλο, αρκετές φορές πόνο στο κότσι και πολλά ακόμα προβλήματα. Το κότσι είναι μια πολύ συχνή παραμόρφωση. Σύμφωνα με στοιχεία, περίπου 23% των ατόμων 18-65 ετών και πάνω από το 35% των ατόμων άνω των 65 ετών έχουν «κότσι», με τη συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων αυτών να είναι γυναίκες.

 

Οι αιτίες που προκαλούν το κότσι ποδιού

Πολλοί παράγοντες έχουν κατηγορηθεί για την ανάπτυξη του βλαισού μέγα δακτύλου. Οι σημαντικότεροι και πιο συχνοί είναι:

• Η χρήση υποδημάτων που το μπροστινό τους μέρος είναι στενό. Τέτοια παπούτσια δεν είναι απαραίτητα τα ψηλοτάκουνα, όπως πολλοί θεωρούν.
• Η κληρονομικότητα, ειδικά εάν πρόκειται για εφηβικό κότσι
• Η πλατυποδία
• Η βλαισοπλατυποδία
• Ο υπερπρηνισμός του ποδιού
• Η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Ο βραχύς αχίλλειος τένοντας
• Η βλαισογονία
• Η έξω στροφή του γόνατος ή του ισχίου.

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν το κότσι ποδιού

Όταν οι ασθενείς επισκέπτονται τους ειδικούς για κότσι ποδιού, τα συνηθέστερα συμπτώματα που αναφέρουν είναι:

• παραμόρφωση του ποδιού,
• πόνος κατά την στάση και την βάδιση,
• ξαφνικός πόνος,
• αδυναμία υπόδησης,
• μούδιασμα,
• αίσθημα καύσου στο πόδι,
• παραμόρφωση και πόνος και στα μικρά δάκτυλα
• μεταταρσαλγία
• αστάθεια βάδισης.

 

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση για το κότσι ποδιού

Η διάγνωση είναι απλή καθώς η παρατήρηση της παραμόρφωσης του ποδιού συνήθως είναι αρκετή στους ειδικούς για να διαγνώσουν το πρόβλημα. Εκτός αυτού, ένα πελματογράφημα θα μπορέσει  να δώσει στον γιατρό μια πλήρη εικόνα της πάθησης, ώστε να προχωρήσει στο καταλληλότερο πλάνο αντιμετώπισης.

Το κότσι ποδιού μπορεί να αντιμετωπιστεί, τόσο συντηρητικά όσο και χειρουργικά όταν κρίνεται απαραίτητο. Οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:

• χρήση φαρδιών υποδημάτων
• εφαρμογή ειδικών προστατευτικών γύρω από το κότσι ώστε να μην τρίβεται στο παπούτσι και προκαλεί πόνο
• χρήση νυχτερινού νάρθηκα
• χρήση ορθοτικών συσκευών
• αποφυγή δραστηριοτήτων που προκαλούν πόνο στο κότσι
• παγοθεραπεία για τη μείωση της φλεγμονής.

Οι συντηρητικές μέθοδοι δεν αντιμετωπίζουν το κότσι αλλά περισσότερο καθυστερούν την εξέλιξή του. Όταν όμως η πάθηση εξελίσσεται η λύση είναι η χειρουργική επέμβαση.  Η χειρουργική θεραπεία δεν συνίσταται απλά στην αφαίρεση στο κότσι του ποδιού δηλαδή στην αφαίρεση απλά της οστική προεκβολής του ψευδοοστού, αλλά στην λειτουργική αποκατάσταση όλου του ποδιού, στην διόρθωση της θέσης του 1ου μεταταρσίου και της 1ης φάλαγγας , στην εξισορρόπηση των μαλακών μορίων και στον ευθειασμό δύο πολύ σημαντικών οσταρίων που υπάρχουν κάτω από το μεγάλο δάκτυλο των σησαμοειδών. Ο χειρουργός θα επιλέξει την κατάλληλη μέθοδο για την εκάστοτε παραμόρφωση ενώ οι ασθενείς είναι σε θέση να περπατήσουν με ειδικό μετεγχειρητικό πέδιλο την ίδια ή την επόμενη ημέρα της επέμβασης.

Το κότσι ποδιού δεν μπορεί να προληφθεί. Η χρήση υποδημάτων με φαρδύ μπροστινό μέρος , σκληρή σόλα και μαλακό επάνω μέρος του υποδήματος μπορεί να ανακουφίσουν από τον πόνο στη βάδιση και ίσως να βοηθήσουν στο να μείνει στάσιμη η πάθηση και να μην εξελιχθεί περαιτέρω.