Η παιδική ηλικία είναι μια κρίσιμη περίοδος ανάπτυξης και εξέλιξης και δεν είναι ασυνήθιστο για τα παιδιά να αντιμετωπίζουν ορθοπεδικές παθήσεις που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία των οστών και των αρθρώσεών τους. Αυτές οι παθήσεις μπορεί να προκύψουν λόγω διαφόρων παραγόντων και μπορεί να έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα.
Ποιες είναι οι 5 συχνότερες ορθοπεδικές παθήσεις στα παιδιά και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν;
Σκολίωση
Η σκολίωση είναι μια πλάγια καμπυλότητα σε συνδυασμό με στροφή της σπονδυλικής στήλης που εμφανίζεται συχνά κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης στην παιδική ηλικία. Μπορεί να προκληθεί από γενετικούς παράγοντες, νευρομυϊκές παθήσεις ή και από άγνωστες (ιδιοπαθείς) αιτίες. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν ασυμμετρία στους ώμους, τους γοφούς ή τον θώρακα, πόνο στην πλάτη και εμφανώς κυρτή σπονδυλική στήλη. Η διάγνωση της πάθησης γίνεται με κλινική εξέταση, ακτινογραφίες και άλλες απεικονιστικές εξετάσεις ενώ οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν απλή παρακολούθηση της εξέλιξης, φαρμακευτική αγωγή, πρόγραμμα φυσικοθεραπείας ακόμα και χειρουργική επέμβαση σε μεγάλες σκολιώσεις ή όταν τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή υποτροπιάζουν. Η σκολίωση στην απλή της μορφή πρακτικά δεν θεωρείται πάθηση αλλά ανατομική παραλλαγή.
Αναπτυξιακή δυσπλασία του ισχίου
Η αναπτυξιακή δυσπλασία του ισχίου είναι μια κατάσταση κατά την οποία η άρθρωση του ισχίου δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά, οδηγώντας σε αστάθεια ή εξάρθρωση. Είναι πιο συχνή στα κορίτσια και μπορεί να προκύψει κατά τη γέννηση ή να αναπτυχθεί στην πρώιμη βρεφική ηλικία. Παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση της πάθησης είναι γενετικοί παράγοντες, ισχιακή εξάρθρωση κατά τη γέννηση και η ορμονική επίδραση από τη μητέρα.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν περιορισμένη κίνηση του ισχίου, άνισο μήκος των ποδιών ή ήχος κλικ στην άρθρωση του ισχίου. Η διάγνωση πραγματοποιείται με κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα ή ακτινογραφίες εν ώ μπορεί να θεραπευτεί με χρήση νάρθηκα ή και χειρουργική επέμβαση, σε σοβαρά περιστατικά
Ραιβοϊπποποδία
Η ραιβοϊπποποδία είναι η πάθηση κατά την οποία η πτέρνα και τα δάχτυλα του ποδιού στρέφονται προς τα μέσα. Περίπου στο 50% των ασθενών η πάθηση αφορά και τα δύο πόδια. Δεν πρόκειται για σοβαρή διαταραχή και η έγκαιρη θεραπεία εξασφαλίζει ότι το παιδί θα έχει ένα πλήρως λειτουργικό και ανώδυνο πόδι στην υπόλοιπη ζωή του. Η πάθηση είναι δυνατόν να διαγνωστεί από την 18η εβδομάδα κύησης και αργότερα οπότε οι γονείς μπορούν να αποφασίσουν τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης. Η πάθηση μπορεί να προκληθεί εξαιτίας γενετικών ή περιβαλλοντικών παραγόντων, κληρονομικότητας ενδομήτριων αιτιών ή λόγω βράχυνσης των τενόντων και των μυών των κάτω άκρων.
Οι θεραπευτικές μέθοδοι (στην πλειονότητά τους μη χειρουργικές) εξασφαλίζουν ότι το παιδί δεν θα αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα στη βάδιση στην μετέπειτα ζωή του. Η μη χειρουργική αντιμετώπιση ξεκινά την πρώτη ή δεύτερη εβδομάδα της ζωής του μωρού με την εφαρμογή γύψου, γνωστή και ως μέθοδος Ponseti. Ο γύψος αλλάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα με ενδιάμεσες διορθώσεις (έλξεις και διατάσεις) στη θέση του ποδιού μέχρι την πλήρη ευθυγράμμιση. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και τέσσερις μήνες. Στη συνέχεια και μέχρι το παιδί να είναι έτοιμο να περπατήσει εφαρμόζονται ειδικά παπούτσια για να συγκρατήσουν το πόδι στη φυσιολογική του θέση.
Η λύση της χειρουργικής αντιμετώπισης είναι δυνατή σε περίπτωση αποτυχίας των μη χειρουργικών μεθόδων ή όταν υπάρξει καθυστερημένη διάγνωση.
Νόσος Osgood-Schlatter
Η νόσος Osgood-Schlatter είναι ένας τραυματισμός από υπερβολική χρήση που επηρεάζει την αυξητική πλάκα στο γόνατο και παρατηρείται συνήθως σε δραστήριους εφήβους. Η πάθηση αυτή οφείλεται σε επαναλαμβανόμενη καταπόνηση της αυξητικής πλάκας λόγω σωματικής δραστηριότητας ενώ τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, οίδημα και ευαισθησία κάτω από την επιγονατίδα. Η ξεκούραση, η διαχείριση του πόνου, η φυσικοθεραπεία και η τροποποίηση των φυσικών δραστηριοτήτων μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πάθηση.
Νόσος Legg-Calvé-Perthes
Αυτή η πάθηση περιλαμβάνει την προσωρινή απώλεια της παροχής αίματος στην κεφαλή του μηριαίου οστού, οδηγώντας σε παραμόρφωσή του. Προσβάλλει συνήθως παιδιά ηλικίας μεταξύ 4 και 10 ετών. Οι ακριβείς αιτίες της νόσου δεν έχουν αποσαφηνιστεί ενώ πιθανολογείται ότι οφείλεται σε προβλήματα αιμάτωσης. Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι προβλήματα στη βάδιση, πόνος στο ισχίο και περιορισμένη κίνηση του ισχίου. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν ανάπαυση, τροποποίηση των δραστηριοτήτων, στήριξη με χρήση νάρθηκα ή χειρουργική επέμβαση σε σοβαρές περιπτώσεις.
Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία των ορθοπεδικών παθήσεων στα παιδιά παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διασφάλιση της υγείας των οστών και των αρθρώσεων των παιδιών, επιτρέποντάς τους να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται με τη βέλτιστη κινητικότητα και λειτουργικότητα.