Οστεοπόρωση και εμμηνόπαυση: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Η οστεοπόρωση είναι μια χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών, η οποία προκαλείται με την πάροδο του χρόνου όταν τα οστά χάνουν την πυκνότητά τους. Αποτέλεσμα αυτής της απώλειας είναι η πρόκληση καταγμάτων σε περιοχές όπως το ισχίο και ο καρπός αλλά και πολλές ακόμα. Η οστεοπόρωση εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση ενώ ένα από τα πιο σημαντικά αρνητικά της χαρακτηριστικά είναι η αδυναμία έγκαιρης διάγνωσης καθώς δεν εμφανίζει συμπτώματα μέχρις ότου προκύψουν τα πρώτα κατάγματα.
Οι παράγοντες που ευθύνονται για την οστεοπόρωση
Η οστεοπόρωση μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων και καταστάσεων. Έτσι, η οστεοπόρωση μπορεί να είναι αποτέλεσμα:
• Αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως πχ η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η πολλαπλή σκλήρυνση κ.α
• Καρκίνος, κυρίως του μαστού ή του προστάτη
• Νόσων του αίματος, όπως πχ λέμφωμα
• Νόσων του νευρολογικού συστήματος, όπως πχ Πάρκινσον, εγκεφαλικό κ.α
• Διαταραχών του γαστρεντερικού συστήματος
• Ψυχολογικών διαταραχών, όπως πχ κατάθλιψη
• Ενδοκρινικών διαταραχών, όπως πχ διαβήτης, θυρεοειδής κ.α
• HIV
• Κάποιας μεταμόσχευσης
• Λήψης συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής για συνεχόμενο χρονικό διάστημα
• Ηλικίας
• Καπνίσματος
• Καθιστικής ζωής
• Κατανάλωσης υψηλών ποσοτήτων αλκοόλ
• Χαμηλής πρόσληψης ασβεστίου
και πολλών ακόμα παραγόντων και παθήσεων.
Τα συμπτώματα που εμφανίζει η οστεοπόρωση
Η οστεοπόρωση εμφανίζεται κυρίως με τη μορφή κατάγματος στο ισχίο, στον καρπό, στην σπονδυλική στήλη και σε διάφορα άλλα οστά που υπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα. Εκτός όμως από τα κατάγματα, η οστεοπόρωση μπορεί να εμφανιστεί και με τη μορφή πόνου στη μέση και στην πλάτη. Η οστεοπόρωση όμως μπορεί να προκαλέσει και άλλα προβλήματα στο άτομο εξαιτίας των δυσκολιών που προκαλεί στην καθημερινότητά του. Η κακή ποιότητα ζωής εξαιτίας της οστεοπόρωσης μπορεί να προκαλέσει άγχος, στρες και διάφορα ψυχολογικά προβλήματα στους ασθενείς.
Η διάγνωση και η αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης
Η οστεοπόρωση μπορεί να διαγνωστεί με λήψη πλήρους ιστορικού, κλινική εξέταση, μέτρηση οστικής πυκνότητας αλλά και με διάφορες αιματολογικές εξετάσεις. Αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ασβέστιο, βιταμίνη D, οιστρογόνα, διφωσφονικά και άλλα τα οποία αυξάνουν την οστική παραγωγή.
Οστεοπόρωση και εμμηνόπαυση
Η εμμηνόπαυση προκύπτει με την πάροδο του χρόνου στις γυναίκες όταν μειώνεται η παραγωγή ορμονών που σχετίζονται με την αναπαραγωγή και έτσι διακόπτεται οριστικά τόσο η ωορρηξία όσο και η έμμηνος ρύση. Η εμμηνόπαυση εμφανίζεται συνήθως μεταξύ των 45 – 55 ετών ενώ δεν αποκλείεται να εμφανιστεί και σε μικρότερες ηλικίες (πρώιμη εμμηνόπαυση).
Όταν οι γυναίκες εισέρχονται στην περίοδο της εμμηνόπαυσης μειώνονται τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης. Τα τελευταία είναι «υπεύθυνα» για την αντοχή των οστών με αποτέλεσμα, όταν αυτά μειωθούν σημαντικά ή εκλείψουν λόγω εμμηνόπαυσης, να αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης οστεοπόρωσης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου οι μισές γυναίκες άνω των 60 ετών θα βιώσουν τουλάχιστον ένα κάταγμα εξαιτίας της οστεοπόρωσης.
Εξίσου σημαντικό ρόλο με την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης, παίζει και η πρόληψή της.
• Η λήψη επαρκών ποσοτήτων ασβεστίου και βιταμίνης D,
• η διακοπή του καπνίσματος,
• η τακτική άσκηση,
• ο περιορισμός του καφέ και του αλκοόλ και βέβαια
• η επίσκεψη στους ειδικούς
μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμοι σύμμαχοι στον αγώνα ενάντια στην πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης κατά τη διάρκεια ή/και μετά την εμμηνόπαυση.
Καθώς η οστεοπόρωση είναι «ύπουλη» νόσος και δεν εμφανίζει συμπτώματα πριν να είναι ήδη αργά, είναι πολύ σημαντικό οι άμεσα ενδιαφερόμενες ηλικιακές ομάδες ατόμων να ελέγχουν τακτικά την οστική τους πυκνότητα για να μπορέσουν να προλάβουν την εμφάνιση της οστεοπόρωσης.